View article

Bu çalışmanın amacı, fen lisesi öğrencilerinin sosyoekonomik arkaplanını ortaya koymak ve fen lisesi mezunlarının yükseköğretim kurumlarına yönelik tercihleri ve yerleştikleri program türlerinin yıllara göre değişimini incelemektir. Bu kapsamda, 2011-2019 yılları arasında fen liselerinden mezun olan 103.635 öğrencinin sosyoekonomik arkaplanları ile mezuniyet ve yükseköğretim kurumlarına yerleştirmelerine yönelik verileri incelenmiştir. Fen lisesi mezunlarının yükseköğretim programlarına yerleşme oranlarında son yıllarda kısmî bir düşüş tespit edilmiştir. Bu durum fen liselerinin başarı veya başarısızlığından ziyade yükseköğretim kontenjanlarında yaşanan durgunlukla ilişkili bulunmuştur. Ayrıca, 2011-2019 arası dönemde yerleşme oranları azalsa da fen lisesi mezunlarından hem mühendislik hem de tıp fakültelerine yerleşen toplam öğrenci sayısı artmıştır. Fen lisesi mezunlarının ilk tercihlerine, ilk beş ve ilk on tercihlerine yerleşme oranlarında da son yıllarda önemli düşüşler olduğu bulunmuştur. Araştırma bulguları, yükseköğretimde arz-talep uyumsuzluğunun en başarılı öğrencilerin kümelendiği fen liseleri mezunlarını da etkilediğini göstermekte, bu nedenle yükseköğretime erişimi artıracak şekilde yükseköğretim kontenjan arz kapasitesinin yeniden değerlendirilmesi önerilmektedir. Diğer taraftan araştırma bulguları, fen lisesi öğrencilerinin anne ve babalarının eğitim ve gelir seviyelerinde belirgin bir avantajın var olduğuna işaret etmektedir. Bu bağlamda eğitim sisteminde fırsat eşitliğini artırmak için temel eğitimde akademik başarı farklarını en aza indirmeyi sağlayacak telafi eğitimlerine ağırlık verilmesi önerilmektedir.